29 maart 2015

"Turkse pizza"



Toen we nog in Amsterdam woonden, haalden we regelmatig Turkse pizza bij de bakker bij ons vlakbij. Echt een versnapering. Nu had ik dit al jaren niet meer gegeten en was ook nooit op het idee gekomen om dit zelf te maken. Tot kind een Turkse pizza bij me bestelde. Op zaterdag mag hij meestal kiezen wat we gaan eten en dit was zijn keus voor deze week.

Omdat het me zelf ook wel weer eens lekker leek, besloot ik te gaan voor een paleoproof Turkse pizza en deze te maken van mijn recept voor tortilla's. Gewoon iets dikker bakken en besmeren met lekkers, moet kunnen toch?

Voor een eerste poging was ik heel tevreden. De pizza's waren alleen een beetje te zacht geworden aangezien ik ze had gestapeld met telkens aluminumfolie er tussen en dat in de oven had geschoven om warm te houden. En volgende keer ga ik stapelen zonder folie. Wordt het vast minder zacht van. Het is natuurlijk geen echte Turkse pizza - ik heb eerlijk gezegd ook geen idee wat voor kruiden er gebruikt worden, maar het is wel heel lekker!

Onderstaande hoeveelheid was voldoende voor 9 pizza's.

Voor het gehaktbeleg:
  • 250 gram rundergehakt
  • 1 ui 
  • 2 grote tomaten
  • paar takken verse peterselie
  • 1 teen knoflook
  • 1 klein rood pepertje, van zaadjes ontdaan
  • 3 eetlepels tomatenpuree
  • scheutje olijfolie
  • peper, zout
  • paprikapoeder
  • chilipoeder
Voor de pizza:
  • 90 gram kokosmeel
  • 160 gram tapiocameel
  • zout
  • 6 eieren
  • 250 ml water
  • wat vet om in te bakken
Het gehaktbeleg:
Meng alle ingrediënten behalve het gehakt in een keukenmachine. Als alles goed fijn is, doe je het gehakt erbij en doe je nog een paar pulsen met de machine. Haal het eruit en controleer of het goed smeerbaar is. Zo niet doe er dan nog een scheutje olie door.

Maak het beslag:
Meng alles met een staafmixer. Let wel op dat het goed mengt, kokosmeel heeft de neiging heel snel te klonteren als er vocht bijkomt. Dus ook even goed langs de randen en de bodem van je kom gaan met de staafmixer.

Verwarm de oven op ca 50 tot 80 graden.

Bak de 'pizza's: eerst de ene kant bakken en dan omdraaien. Op de bovenkant leg je nu een flinke schep gehaktbeleg en dat verdeel je met een spatel zo gelijkmatig mogelijk over de hele pannenkoek. Laat met een deksel op de pan in 5 minuten het gehakt gaar worden. Haal de pannenkoek uit de pan en houd hem warm in de oven. Zo bak je door tot je door je beslag heen bent.

Serveer met sla met kleine stukjes tomaat en komkommer die je over de pizza verdeeld. Door er wat flinke klodders knoflookmayonaise over, rol de pizza op en omwikkel het eind met wat aluminiumfolie. Met twee handjes vasthouden en zo naar binnen schuiven. Of gewoon met mes en vork de opgerolde pizza naar binnen werken, dat mag ook.

Wil je geen knoflookmayonaise dan kun je voor jezelf ook een lekkere pittige rode saus gebruiken.

Bij een volgende poging om dit te maken ga ik eens kijken of ik echt een deeg kan maken, misschien met rijstmeel en tapiocameel....

Pittige rode saus



Een recept uit de oude doos:

  • 100 ml azijn
  • 100 ml ketchup (ik gebruik ketchup zonder suiker) (*)
  • 3 el ketjap/sojasaus
  • bosje verse peterselie
  • 1/2 ui
  • 2 dikke tenen knoflook
  • 1 thl gemberpoeder of wat verse gember
  • 1 el majoraan of oregano of een ander lekker kruid
  • 1 thl sambal of een vers pepertje
  • 1 el honing
(*) Wil je geen ketchup gebruiken, dan kun je dit vervangen voor gezeefde tomaten óf verse tomaten in stukjes gehakt en even laten pruttelen met wat tomatenpuree....

Gewoon alles in de keukenmachine doen en fijn maken maar! Met de staafmixer kan natuurlijk ook! Het is een pittige saus die het midden houdt tussen chilisaus en barbecuesaus. Kind vind dit heerlijk als dip bij de tortillachips, maar het is ook lekker gegrilde groenten of kipfilet of falaffel, gehaktballetjes of een hamburger. Kortom, het kan overal bij!

Je kunt er natuurlijk ook verse koriander door doen, of het juist wat zachter maken door er verse basilicum aan toe te voegen. Balsamico in plaats van azijn is ook een optie.

28 maart 2015

Vegetarische groentesoep met miso


Om mijn verteringsenergie op te peppen, voeg ik nu regelmatig een theelepel miso aan mijn eten toe. Miso is een van oorsprong Japanse pasta van sojabonen, zout en soms ook rijst of andere granen. Omdat het gefermenteerd is, is het goed voor je darmen. En dus ook voor je verteringsenergie. Omdat de smaak van miso snel minder wordt door verhitting (en dan ook volgens mij de goede bacteriën worden gedood), voeg je miso meestal aan het eind van de bereidingstijd toe. Aan de smaak van miso moeten veel mensen wennen. Onthoud dat hoe donkerder de miso is, hoe sterker de smaak. Dus ben je een miso-maagd, probeer dan misschien eerste de lichtere varianten.

Wil je meer weten over Miso? Culinair journaliste Janneke Vreugdenhil schreef er een heel informatief stuk over met tips over hoe je de miso kunt verwerken.

Ik doe tegenwoordig een paar keer per week een theelepel miso in een kopje en voeg daar een beetje heet water aan toe zodat ik de miso kan los kloppen met een vork. Vervolgens giet ik dat over mijn eten heen. Natuurlijk past het niet bij elk gerecht (de smaak is nogal dominant) maar met soep gaat het altijd goed.

Soep dus!

  • 1/2 liter groentebouillon
  • groenten zoals broccoli, wortelen, bleekselderij, prei. Kijk gewoon wat je in de koelkast hebt
  • 1 ui gesneden
  • 1th ghee of kokosolie
  • 1 teen knoflook geraspt
  • 1 klein rood pepertje, gesneden en van zaadjes ontdaan
  • 1 plakje verse gember
  • 20 gram gierst (*)
  • peper en zout
  • verse peterselie of het bladgroen van de bleekselderij
  • evt. wat geroosterde sesamzaadjes 
  • miso
(*) eet jij liever geen (pseudo)graan, voeg dan bijvoorbeeld een (zoete) aardappel in blokjes toe om de soep net wat meer vulling/bite te geven. Of kleine gehaktballetjes, dat kan ook.

Snij de groenten klein. Van de broccoli gebruik je alleen de roosjes. De stronk gooi je natuurlijk niet weg. Snij deze in stukken en bewaar in een bak in je koelkast. Wanneer je een keer bouillon maakt, kun je dat - en andere groenteresten - er door doen. 

Verwarm de olie en bak de ui, knoflook en het pepertje. Giet de bouillon en  het plakje gember erbij en breng aan de kook. Voeg dan de (gewassen) gierst en de groenten toe en laat alles 25 minuten zacht koken.

Breng even op smaak met zout en peper. Niet te veel, want de miso voegt veel smaak toe.

Schep de soep in kommen. Doe de miso in de soepkom. Gebruik per persoon 1 theelepel miso. Giet dan een scheutje van de soep zonder de groenten in de kom. Klop dat los met een vork en schep dan de soep in de kom. Bestrooi met wat geroosterde sesamzaadjes en verse peterselie.

26 maart 2015

stoofpot met rundvlees, pompoen en doperwten


  • 350 gram runderlappen, in blokjes gesneden
  • 1 el vet (kokoslie of (geklaarde) boter)
  • 1 ui, gesneden
  • 2 tenen knoflook
  • 1 rood pepertje
  • flinke scheut sojasaus
  • wat verse gemberwortel, geperst of geraspt
  • 1/2 theelepel kaneelpoeder
  • snuf chilipoeder
  • 1/2 anijszaad gemalen
  • snuf gemalen kruidnagel
  • 400 gram pompoen in blokjes
  • 200 gram doperwten
  • peper en zout
Haal de runderlappen een half uur voor tijd uit de koelkast, zodat ze op kamertemperatuur kunnen komen. Verwarm het vet en bak de runderblokjes op hoog vuur om en om. Zet dan het vuur lager en doe de ui, knoflook en kruiden erbij. Bak een paar minuten en voeg dan net zoveel sojasaus toe tot het vlees onder staat. Breng aan de kook en laat het dan uren pruttelen, hoe langer hoe beter, maar minimaal 2 uur. 

Als het vlees bijna uit elkaar valt voeg je de pompoenblokjes en doperwten toe. Kook nog ca. 15 minuten en maak af op smaak met peper en zout.

Lekker met tortilla's, aardappelen, noedels of rijst. Ik at het zelf met champignons.

25 maart 2015

"Roti"



Dit is natuurlijk geen echte roti zoals ik die vroeger wekelijks haalde in Amsterdam, maar het is wél heel lekker.

Vegetarische Roti (dit was voldoende voor 2 volwassenen en 1 tegenstribbelende puber):
  • 600 gram aardappelen in stukjes gesneden (ik deed een mengsel van bataat en gewoon)
  • 250 gram kousenband (*) in kleine stukjes gesneden
  • 1/2 el kokosolie
  • 2 uien
  • 3 tenen knoflook
  • 2 thl komijnezaadjes
  • 1 thl fenegriek
  • een paar flinke draaien uit een molen gevuld met korianderzaadjes (ketoembar)
  • 1 thl kurkuma
  • 1 el tomatenpuree (ik greep mis en gebruikte daarom ketchup)
  • eieren (wij aten 2 gekookte eitjes de man)
en ook tortilla/pannenkoeken (of echte rotivellen als je dat kunt eten i.v.m de gluten)

(*) Een volgende keer doe ik minder aardappel en meer kousenband

Verwarm in een koekenpan de olie en bak de ui en de knoflook met de kruiden en specerijen. Voeg dan de aardappelen toe en bak even om en om. Voeg de tomatenpuree toe en een scheutje water, net zoveel tot de aardappelen net niet onder staan. Doe een deksel op de pan en laat een kleine 10 minuten pruttelen (misschien minder lang als je hele kleine aardappelblokjes hebt). Voeg dan de kousenband toe en laat nog even koken tot die ook gaar is. Vergeet niet de eieren te koken in de tussentijd. Maak af op smaak met peper en zout.

Dit is ook heerlijk met kip natuurlijk!

24 maart 2015

Groentebouillon

.
Oké, dan komt hier het recept voor groentebouillon, echt doodeenvoudig. Als je slim bent maak je meteen 3 liter tegelijk en vries je de bouillon in bakjes in. Dan heb je altijd iets vooradig als je een soep maakt. Moet je wel een 3 literpan hebben natuurlijk. Is die even uit wandelen, reken dan de receptuur om naar 1 liter bouillon.

Groentebouillon
  • een grote pan
  • 3 liter koud water
  • 1 el olie 
  • 3 uien, grof gesneden
  • 1 klein rood pepertje, in stukken
  • 3 tenen knoflook in stukken gesneden
  • 3 stukken prei, in grote stukken gesnenden (ook het groen!)
  • 3 grote wortelen, in stukken gesneden
  • 4 stengels bleekselderij
  • 3 laurierblaadjes 
  • 3 takjes tijm
  • 15 zwarte peperkorrels
  • 1/2 bosjes peterselie
  • evt. ook wat extra selderijgroen
  • zout en peper
Verwarm de olie in de pan en bak de ui, de knoflook, het pepertje en alle groenten een paar minuten. Voeg dan 3 liter koud water toe en alle kruiden. Breng het water aan de kook en laat dan 20 tot 30 minuten zachtjes trekken.

Zeef de bouillon, Ik doe dat door een vergiet met een dunne theedoek in een grote pan (of bak) te zetten. 3 liter bouillon met groenten gieten is wat teveel voor mijn spierballen dus ik schep met een grote soeplepel uit de pan in het vergiet. Halverwege is het vergiet vol met groenten en stop ik even met scheppen. Dan pak ik de theedoekpunten en draai die rond zodat ik er nog meer vocht uit pers. Gooi dan de groenten weg (die hebben hun smaak afgegeven) en ga door met scheppen tot je klaar bent.

Proef even en maak af op smaak met zout en peper. Als je gewone buillonblokjes gewend bent dan is deze bouillon even wennen want in die blokjes zit heel veel zout. Voeg gewoon zoveel toe tot je tevreden bent en doe er dan de volgende keer iets minder zout bij, zo kun je langzaam wennen aan de subtielere smaak.

Ikzelf ben dol op Oosters getinte soepen en vervang de laurierblaadje vaak voor limoenblaadjes.

23 maart 2015

Kookdagje

Toen ik mijn eerste baan als kok in een visrestaurant kreeg, was soep maken één van de eerste opdrachten die de chef-kok me toeblafte. En soep maken gebeurde in een 50 liter-kookketel, zoiets als dit:


Het moeilijkste van soep koken in zo'n enorm ketel vond ik het zout toevoegen. Op de koksschool maakten we natuurlijk ook zelf bouillon en soep, maar dat ging dan met een 1/2 litertje tegelijk. Dus stond ik wat te tutten met wat lepels zout toen de chef-kok langs kwam, een pak zout pakte en dat in één keer leeg kieperde in de ketel.

Daar moest ik vanmorgen aan denken toen ik 3 liter groentebouillon maakte. Het was lang geleden dat ik dit deed. Ik maak wel al regelmatig kippenbouillon maar groentebouillon eigenlijk nooit. Ik eet nu 3 keer per dag warm en als lunch meestal vegetarische soep. Ik besloot om weer meer bouillon zelf te gaan maken. Ik voel me wat beter, er is iets meer energie en ik vind het ook nog eens hartstikke leuk om te doen. Voor wie interesse heeft, ik kan het recept morgen plaatsen, het is echt doodeenvoudig om te maken.


3 liter groentebouillon
Na de bouillon maakt ik meteen met een deel van deze bouillon een lekker soepje met een 1/4 kwart bloemkool, wat bataat, wat rode linzen en doperwten. Scheutje kokosmelk en kerrie erdoor, lekker!
vegetarisch soepje voor de lunch met bloemkool, rode linzen en zoete aardappel
Omdat ik morgen bij voldoende energie naar de sauna hoop te gaan, besloot ik - nu ik toch bezig was -  ook meteen even de stoofschotel voor morgen te maken. Dat kan vandaag uren pruttelen en die tijd heb ik morgen niet...

Rundvleesstoof voor morgen, straks doe ik er nog pompoenblokjes bij

Ga ik nu maar eens het avondeten klaarmaken: vegetarische roti met ei, kousenband en aardappel....Omdat ik geen echte rotivellen kan maken (zit gluten in) gebruik ik mijn eigen pannenkoek/tortilla recept hiervoor. Ik heb ook geen authentieke surinaamse massalakruiden in huis dus ga ik maar wat fröbelen met komijn, koriander, kurkuma en fenegriek. Als iemand voor mij een recept voor een authentiek kruidenmengsel voor roti heeft, houd ik me aanbevolen!

20 maart 2015

Amandelmelk maken

Sinds kort eet ik drie keer per dag warm, dit om mijn spijsverteringsenergie op te peppen. Ik heb van alles geprobeerd maar ik ben in de ochtend een moeilijke eter. Hartig gaat er niet in, behalve op zijn tijd een roerei of een zacht gekookt eitje. Maar soep of andere warme maaltijden, ik heb het geprobeerd maar het went niet. Ik vind het echt niet fijn.

Dus wordt het pap. Die maak ik meestal met als basis amandelmelk. Omdat ik ook in de avond voor het slapen gaan een beker warme amandelmelk drink, gingen er ineens wel heel veel pakken doorheen. Ik kocht begin van de week 3 pakken en ik ben nu al met het laatste pak bezig. Ik betaal als ik ze per 3 koop, 2,75 per pak. Ik slobber dus voor € 8,24 per week weg. Dat vind ik erg prijzig, zeker gezien het feit dat ik om verschillende redenen ons boodschappenbudget heb verlaagd. Tijd om te zoeken naar goedkopere alternatieven. Ik kan ze ook per 12 inkopen via internet, dan betaal ik € 2,49 per pak. Neemt veel ruimte in en dan kan ik dus 4 weken vooruit. Ik doe meestal eens per 2 maanden een biobestelling dus zou ik natuurlijk ook 24 pakken tegelijk kunnen kopen. Waar laat ik die?

Dan maar zelf maken. Ik schreef het al eerder, ik heb een frisse weerzin tegen elk recept waar kaasdoek aan te pas komt, te veel gedoe. Bovendien heb ik geen kaasdoek. Maar ik heb wel een grote zeef en een theezeef! En een staafmixer. Als ik 1 liter amandelmelk kan maken van 100 gram amandelen, en ik kan bij pit & pit 1800 gram kopen voor 33,98 dan kan ik 18 liter amandelmelk maken, € 1,88 per pak. In totaal ben ik dan € 10 goedkoper uit.

Eerst even testen of het wel oké is dus ik dook uit de kast wat amandelen op en ging aan de slag. Ik vond het resultaat prima. Dus ga ik nu een lading amandelen inkopen. Het voordeel van zelf maken is natuurlijk nóg groter als je ook iets met de overgebleven amandelpulp doet. Ik deed dat daarom in een goed afsluitbare pot en ga er dit weekend amandelpannenkoekjes mee maken. Maar je kunt er ook muffins van maken of de pulp gebruiken als basis voor een pap. Daar ga ik ook eens mee experimenteren.

Dus: amandelmelk

  • 100 gram amandelen een nacht geweekt in ruim water
  • 1 liter water
  • snuf zout 
Giet de amandelen af. Doe ze in een hoge kom samen met het water en het zout. Zet de staafmixer erop (of doe alles in een blender, kan ook). Pak een andere kom en hang daar een grote zeef boven. Hou een theezeefje erboven en schep met een grote lepel telkens wat melk in het theezeefje. Er blijft telkens wat amandelprut achter, druk dat goed met de lepel aan zodat het vocht eruit kan en doe de prut dan in een pot die je later afsluit. Herhaal dit en giet dan de amandelmelk over in een fles of pot. Deze hoeveelheid is bij mij voldoende voor iets minder dan een liter melk.

update: inmiddels hang ik een grote zeef boven een kom en leg daar een theedoek (gewassen met geurloos wasmiddel/wasverzachter) in, giet alles erin, laat het uitdruipen. Op het laatst pak ik de 4 punten van de doek bij elkaar en wring alles uit om de laatste amandelmelk uit te persen. De prut die overblijft kan worden gebruikt als meel om te bakken. Ga je niet meteen bakken, bewaar het amandelmeel dan in een afgesloten pot, maximaal 3 dagen. Wil je het langer bewaren, spreid dan de amandelprut uit op een ovenplaat met bakpapier en laat het in de oven op lage temperatuur (50 graden of zo) drogen.

Wil je een romiger smaak dan kun je zelf variëren met de hoeveelheid amandelen die je gebruikt. Je kunt er ook vanille door doen of wat kaneel.

Mijn bevalt het goed en ik begrijp niet wat me al die tijd tegenhield om het te maken. Het was op het nachtje weken na, hooguit 10 minuten werk.

19 maart 2015

Mislukte wortelen

Soms mislukt iets compleet. In onze supermarkt waren gekleurde wortelen te koop. Niet alleen oranje, zoals we die allemaal kennen, maar ook geel en paars. Ik dacht deze wortelen zacht te stoven in wat kokosmelk met wat kerrie en kurkuma. Tijdens het schillen viel al op dat de paarse wortel wat afgaf, lijken wel bietjes dacht ik.

En inderdaad, volgens mij waren het gewone wortelen die gekleurd waren met bietensap of waren het wortelen die gemuteerd zijn tot bietwortel want toen ik er wat kokosmelk bij deed, kleurde alles diep donker rood, ook de oranje en gele wortel.

Het zag er bijzonder onsmakelijk uit en dat wat het ook. De vis erbij die ik had gestoofd in wat ketjap met gember, knolook, anijs- en venkelzaadje was wel heel lekker. Die wel.

Zoekend op internet lees ik dat juist die afwijkende kleuren de oerwortelen zijn en dat de oranje wortel pas relatief kort in de winkels te krijgen is. Hier vind je er een leuk verhaal over: hoe de Hollanders de wortel oranje maakten.

Niet meer kopen want hier werk ik niet vrolijk van. En als ik ze per ongeluk toch weer koop ga ik de wortelen in de oven roosteren. Misschien wordt het dan wel lekker. Je kunt ten slotte alles roosteren in de oven en dat smaakt dan altijd goed.

15 maart 2015

Koken in de tajine

Oké, de verteringsenergie moet worden versterkt en één van de manieren is door groenten te koken, blancheren, stomen of stoven. Een beetje vet gebruiken kan, maar groenten gaar bakken is niet de bedoeling.

Nou  ben ik niet heel erg dol op gekookte of gestoomde groenten, wegens smakeloos. Ik houd van kruiden en wat pit. Alternatieven zijn dan

  • een klein beetje olie in de pan doen, even bakken en dan een scheutje water/ bouillon of bijvoorbeeld een beetje kokosmelk of sojasaus
  • een römertopf of een tajine
Deze laatste methoden hebben weinig vet nodig omdat de groenten vooral door vocht gaar worden. Maar je kunt makkelijk kruiden toevoegen voor de smaak. Toevallig heb ik een tajine staan die ik nog nooit had gebruikt, omdat ik eigenlijk niet zo goed wist wat ik ermee moest doen. Beetje zoeken op internet levert op dat koken met de tajine inderdaad een goede methode is om met weinig vet te koken. Door de puntvormige deksel gaat de stoom omhoog en vallen de druppels zo weer naar beneden. Voor wie niet weet wat een tajine is, dat ziet er zo uit:



De tajine wordt meestal gewoon op gas gebruikt en niet in de oven zoals ik eerst dacht. Dat was ook de reden dat ik hem nooit gebruikte, want hij past niet in onze oven. Maar op gas? Ik vond het een beetje vreemd omdat er handvatten ontbreken. Ook zag ik niet goed hoe je de deksel op zou kunnen tillen als de tajine.

De praktijk is veel eenvoudiger dan ik dacht. Het onderstel wordt van binnen wel heet maar de rand is niet heel warm. Je kunt dus makkelijk roeren en omscheppen. De deksel wordt weliswaar wel heet maar de bol bovenop niet, daar pak je hem vast.

Voordat je een tajine gebruikt moet je hem gebruiksklaar maken:
  • laat alles 24 uur weken in water (ik deed dat in een emmer)
  • maak alles droog en wrijf de tajine in met olijfolie, aan de binnen- en buitenkant
  • zet de tajine 2 uur in een oven op 150 graden
  • laat de tajine na die 2 uur in de oven afkoelen
Nu is de kans op scheuren in het aardewerk minder. De tajine is gebruiksklaar. 

Ik maakte er een heerlijke kipschotel in. Het gaar maken duurt iets langer dan je gewend bent, dus neem de tijd, Ik zal het recept deze week plaatsen, wij waren erg enthousiast over het resultaat.

13 maart 2015

Energieherstelpan - de praktijk: het 8 wekenplan

Als je al eerder hier las, dan weet je dat ik net ben begonnen met een plan om mijn verteringsenergie een oppepper te geven. Die energie die werkt niet goed en dat zorgt voor problemen. Ik volg de stappen die in het boek Het Energieherstelplan van Marijke de Waal-Malefijt en Tanja Visser worden omschreven en met deze stappen hoop ik een acupunctuurtraject te ondersteunen en versterken.

Sinds 2008 heb ik ME/CVS, een aandoening waarbij ik veel klachten en symptomen heb, onder meer gebrek aan energie (nou ja, zeg maar gerust totale uitputting) en voedselintoleranties. Wil je daar meer over lezen, dan verwijs ik je naar mijn andere blog waar ik op een aparte pagina een en ander uitleg over ME.

Genezen van ME is niet eenvoudig. Sommigen herstellen nooit. Zelf ben ik door altijd blijven zoeken en behandelingen proberen enorm vooruit gegaan. Genezen is voor mij steeds weer een stap zetten met een behandelaar. Door het grote scala aan klachten zijn die stappen dus heel verschillend geweest, maar wel succesvol. Ik kom uit een situatie van geheel bed- en bankliggen maar kom nu weer dagelijks buiten en ben meer zelfredzaam. Zelf je eigen was kunnen draaien is echt prettig als je dat jaren hebt moeten uitbesteden wegens de wasmand niet kunnen tillen. Niet dat de was doen mijn levensdoel is, maar jullie begrijpen vast wel wat ik bedoel.

Eten heeft een enorme rol gespeeld bij mijn vooruitgang. Weten wat ik beter niet meer kan eten en wat ik vooral wel moet eten, maakte veel verschil. De overstap naar eerst glutenvrij & zuivelvrij eten en later naar een paleo eetaptroon heeft mijn darmklachten doen verdwijnen.

Maar voldoende energie heb ik nog steeds niet en ook slaap ik nog steeds slecht en kamp ik al jaren met fors overgewicht. Tijd voor een volgende stap. De acupuncturist is mijn 11e behandelaar. Veel behandelaren staan op een zwarte lijst bij mij, omdat ze of niet luisterden of me niet serieus namen maar deze 11e behandelaar kan er tot nu toe mee door.

Zijn diagnose dat de verteringsenergie niet goed is en dat ik te veel kou in mijn lijf heb, klopt met wat er uit de klachtenregistratielijsten van Het Energieherstelplan kwam (zie hiervoor mijn vorige blogje). Wat onder andere opviel was mijn tong. Die zag er erg wit uit, niet mooi roze zoals het hoort. Zo ziet mijn tong er trouwens al jaren uit. Een witte aanslag op de tong duidt op een slechte spijsvertering en veel afvalstoffen in het lijf.

Wie mij een beetje kent weet dat ik altijd het naadje van de kous wil weten en alles aanpak om beter te worden. Dus tijd voor (weer) een plan. Wel heb ik geleerd niet zomaar wat te proberen maar dingen gedurende een met mezelf afgesproken tijd uit te proberen en te evalueren om daarna wel of niet door te gaan. Ik besluit een periode van 8 weken mijn verteringsenergie aan te gaan pakken volgens de tips van de acupuncturist (meer warm en verwarmend eten) en het boek. Deze periode van 8 weken is natuurlijk niet voldoende om de problemen op te lossen (dat kan maanden zo niet jaren duren) maar ik ga ervan uit dat enige vooruitgang wel in deze periode te merken moet zijn.

Dus, dit is het dan, het plan om mijn vuurtje weer aan te wakkeren:

Matigen
  • vet
  • noten
  • boter (gebruikte ik al nauwelijks)
  • gebakken vlees
  • rauwkost, rauwe groenten, salades (at ik heel veel)
  • fruit (niet meer dan 2 pd, banaan niet dagelijks)

Vermijden
  • kaas
  • mayonaise
  • zuivel (at ik al niet)
  • spa-rood
  • vruchtensap
  • koffie (slik, maar ik ben dan nu afgekickt)
  • chocolade/cacao (o hel!)
  • paracetamol/pijnstillers
  • sterk verkoelende producten
  • suiker en andere zoetmiddelen (at ik al jaren niet)

Eetinstructies:
  • Groenten liefst gekookt, gesmoord, gestoomd of geblancheerd (ik bakte meestal mijn groenten)
  • Drink water op kamertemperatuur (ik dronk liefst zo koud mogelijk)
  • Eet licht verteerbare combinaties (geen eiwit met koolhydraat combineren)
  • Eet geen fruit bij direct na de maaltijd. Eet het alleen 1/2 uur voor de maaltijd
  • Vervang koemelproducten voor geitenmelk of granenmelk/notenmelk. Eet/drink 2 porties per dag
  • Eet indien je geen granen verdraagt glutenvrije granen als mais, gierst, quinoa, teff, rijst, amaranth, boekweit
  • Eet vaker pap, bijvoorbeeld van rijstvlokken of quinoavlokken
  • Eet vaker warm, bijvoorbeeld pap of een warme maaltijdsalade met groenten en gv granen of een maaltijdsoep
  • Eet fruit en vruchtensap op kamertemperatuur
  • Neem elke dag uit alle vier groepen van de lijst Verteringsversterkers minstens 1 product en varieer zoveel mogelijk
  • Neem dagelijks 1 of meerdere ingrediënten uit de lijst ‘als de pan van het vuur is’

Verteringsversterkers:
Groep 1 
Eiwitten
  • Vlees: kip, rundvlees en bouillon. 
  • Vis: alle soorten maar vooral forel, nijlbaars, roodbaars en zalm.
  • Plantaardig: peulvruchten (moet ik met mate doen, verdraag ik niet heel goed)
Groep 2
Groente en sap van bataat, bonen (doperwten, snijbonen, sperziebonen), pastinaak, pompoen, venkel, wortel

Groep 3
Granen: glutenvrije granen zoals quinoa en zilvervliesrijst

Groep 4
Overig:
  • Ayurvedische thee
  • Anijszaad, kurkuma, gember, kaneel, kardemom, kerrie, knoflook, komijn, italiaanse/provencaalse kruiden, pesto, steranijs, rozemarijn, venkelzaad
  • Kuzu (is een bindmiddel van een wortel)
  • Citroenschil of sinaasappelschil (meekoken)

Als de pan van het vuur is – verteringsversterkers
  • Omega 3-6-9 oliemix: 1 el per persoon
  • Algenextract (chlorellapoeder) of rode groente extract: 1 thl per persoon
  • Rijstmiso: t thl per persoon (met met 1 el warm water)
Aanvullend:
  • Tijdelijk Stoppen met supplementen (jarenlang supplementen slikken laat ook afval achter in je lichaam)
  • Heetwaterkuur (5 wel, 2 dagen niet en dat 6 weken lang)

Slechte spijsvertering leidt tot kou in het lichaam. Ik heb het ook altijd koud. Ken je die mop van die vrouw die in de zomer onder wollen dekens slaapt? Dat is geen mop, die vrouw bestaat ;-). Met dat in gedachten ben ik ook meer bewust bezig om mezelf warm te houden. Ik douche nu in de avond voor het slapen gaan. Ook drink ik voor het slapen gaan nu een beker warme amandelmelk (even gekookt met kaneel, anijs en kardemompeulen). Dat zorgt ervoor dat ik al veel makkelijker inslaap.

Het mooie van dit plan is dat ik vrijwel alles al in huis heb, ik heb alleen de kuzu en de spullen voor pap in de ochtend moeten kopen. Het zit hem dus vooral in een andere toepassing van kruiden. Zo bakte ik vrijwel alles altijd, in plaats van koken of blancheren. Ik at veel fruit en altijd koud of in smoothies, tijdens de maaltijd. Het gaat er dus om de nuances te veranderen.  Ik hoef er - gezien hoe ik gewend was te eten - niet ineens alles voor om te gooien, dat is prettig. Ik hoop op vooruitgang!

Die vooruitgang is er vrijwel meteen, curieus genoeg. Na één week verschijnen er mooie roze plekken op mijn tong en ben ik 1 kilo afgevallen. Ook de acupuncturist meet al een vooruitgang. Mijn pols klink rustiger.

Wordt vervolgd. Onder meer met koken uit een tajine!

10 maart 2015

Energieherstelplan - de praktijk

Zo, ik ben afgekickt van de koffie, heb me ingelezen en er hangt in de keuken een blaadje met wat ik moet doen. Mijn verteringsenergie heeft een oppepper nodig.

In september 2013 startte ik een traject bij een orthomoleculaire voedingstherapeut en vulde een aantal vragenlijsten in. Die gingen in op hoe je je voelt, slaapt, wat je eet, hoe je libido is, hoe je haar er uit ziet, wat je gewicht is, je conditie van je gebit, je nagels, etc. heel divers dus. Per vraag geef je een punt of je er altijd, regelmatig, af en toe of nooit last van hebt. Die vragenlijsten zijn onderverdeeld in verteringsenergie, reserve-energie en leverpatronen. Het is de bedoeling dat je van de lijsten afzonderlijk de punten optelt. Zo zie je hoe je scoort. Wat de score betekent begreep ik eerder niet maar later wel, omdat ik het boek waar de vragenlijsten in staan, heb gekocht.

Voor de voedingstherapeut was de score en mijn verhaal aanleiding om eerst mijn darmproblemen aan te pakken en ik ging glutenvrij en lactosevrij eten. Dat had effect. Mijn andere problemen: te weinig energie en overgewicht werden niet echt aangepakt. Ik viel wel wat af maar dat is die beroemde zelfde 6 kilo die ik altijd afval als ik begin met een ander eetpatroon (en die er altijd weer aankomt). En meer energie kreeg ik niet. Dat lag niet alleen aan de therapeut maar ook aan mij. Het glutenvrije en lactosevrije eten slokte me nogal op, er was veel om aan te wennen en de bereidheid om te experimenteren was na een tijdje zoek. Ook was de begeleiding soms wat vaag. Als ik niet weet waarom ik iets in mijn mond moet stoppen, dan haak ik af.

Uiteindelijk kocht ik het boek, Het Energieherstelplan, waar zij de behandeling o.a. op baseerde, zelf. Ik deed toen in februari nog eens de test maar dan uitgebreider. Het ontbrak me op dat moment aan puf om er echt iets mee te doen. Ik bleef wel glutenvrij en latosevrij eten en maakte in mei vorig jaar de overstap naar paleo. Toen werd het pas echt rustig in mijn darmen. Maar nu, bijna een jaar later snak ik nog steeds naar meer energie, en die kilo's mogen er nog steeds af. Zo maar paleo eten is bij mij blijkbaar niet voldoende om dat te bereiken. Ik heb me jaren suf geslikt aan supplementen en me helemaal blauw betaald en altijd is het effect of kortdurend of niet te voelen. Ik besteed dat geld liever aan voeding.

Omdat het boek en de methode (via voeding) me erg aanspreekt wil ik nu wél aan de slag en ik deed weer de test. Zo zijn er al 3 meetmomenten in 1,5 jaar tijd. Dat is een mooi uitgangspunt en ik zet het hier even op een rij:

klachtenregistratielijst
sept.2013
feb. 2014
mrt-15
verteringsenergie
29
25
24
reserve-energie: rustgevende
21
26
27
reserve-energie: activerende
36
36
32
leverpatronen: uitgeputte lever
niet gemeten
16
18
leverpatronen: stagnatie
niet gemeten
21
23
leverpatronen: leverhitte
niet gemeten
15
16


Uitleg aantal punten:
0 -10 punt = in goede conditie
10 - 20 punten = niet in optimale conditie
20 - 30 punten = uit balans
30 - 45 punten = erg verzwakt

De verteringsenergie is iets vooruit gegaan. Dat heb ik zelf ook gemerkt natuurlijk, in die zin dat ik vrijwel geen darmproblemen meer heb zo lang ik maar niets verkeerd in mijn mond stop. Maar dat is niet helemaal goed natuurlijk, want ze kunnen dus veel niet verteren. Bij de overige gemeten klachten van de reserve-energie en de lever zie je een kleine achteruitgang ten opzichte van het eerste meetpunt.

Als ik werk volgens het stappenplan in het boek 'Het Energieherstelplan' waar ook de vragenlijsten uitkomen, dan begin ik met de verteringenergie. Maar wat is dat? Het zorgt ervoor de we energie en voedingstoffen kunnen halen uit wat we binnenkrijgen. Dat gebeurt in de maag, alvleesklier en de darmen. Vervolgens verspreid de lever het door het lichaam. Doet de verteringsenergie niet goed zijn werk, dan krijgt de lever daar ook mee te maken. Voedingstoffen die niet goed worden verteerd, zorgen namelijk voor restafval en gifstoffen en de lever moet dan harder werken om de gifstoffen eruit te halen. Want dat is weer één van de taken van de lever, gifstoffen verwijderen.

Sommige voeding en sommige voedselcombinaties tasten de verteringsenergie aan (bijvoorbeeld fruit eten tijdens/in de maaltijd). Andere voeding versterkt juist die energie. Hoe en wat dat lezen jullie dan weer een volgende keer.

Natuurlijk is meer energie niet alleen afhankelijk van voeding. In het boek schrijven de auteurs ook over het belang van je leefstijl (bijvoorbeeld vermijden van stress en meditatie). Dat zijn zaken die ik al uitgebreid toepas en daarom ga ik er hier niet op in.

Zie voor meer informatie: Het energieherstelplan

ps: ik ben geen voedingsdeskundige en schrijf het op zoals ik het begrijp.

8 maart 2015

Mijn verteringsenergie een oppepper geven

Deze week ging ik om verschillende redenen naar een acupuncturist. Ik heb al jaren ME/CVS en dat gaat natuurlijk gepaard met klachten. Even natellen leerde dat dit de 11e behandelaar is waar ik naar toe ga, sinds ik ziek werd begin 2008.

Sommige behandelaars staan sindsdien op mijn zwarte lijst maar van anderen heb ik veel geleerd. ME is een aandoening met klachten die voorkomen op allerlei niveaus: van neurologische klachten tot gewrichts- en spierpijnen en voedselintoleranties. Omdat de klachten heel divers zijn, zijn ook de oplossingen en behandelingen heel divers. Ik geloof niet meer in 1 wondermiddel. Genezen zie ik als heel veel kleine stapjes nemen en per keer bekijken wat op dat moment het meest zinnig lijkt.

De acupuncturist constateerde onder meer dat mijn verteringsenergie te laag is. Dat pakte hij onder meer aan door een behandeling met naalden maar hij adviseerde ook om 3 keer per dag warm voedsel te eten. Dit zou bijdragen aan mijn herstel. Meer voedingsadviezen gaf hij niet omdat hij wel door had dat ik al heel erg mee bezig ben met gezonde voeding: geen suiker, matig met alcohol, geen bewerkte producten, veel groenten/fruit/noten, zoveel mogelijk onbespoten en tot slot geen gluten en lactose omdat ik dat niet verdraag

Als anderen gaan eten zoals ik (paleo) hoor ik daarna vaak verhalen dat men kilo's afvalt en over daken springt wat energie betreft. Ik niet. Ik heb wel zo mijn darmproblemen opgelost. Maar dat verhaal van anders eten en dan zo veel meer energie hebben, dat werkt (nog) niet bij mij.

Een verklaring zou dus inderdaad kunnen zijn dat de verteringsenergie niet werkt. Nu heb ik toevallig nog een boek in de kast staan, Het Energieherstelplan van Marijke de Waal en Tanja Visser, dat hier op ingaat. Ik kocht het vorig jaar toen ik een traject bij een orthomoleculair voedingstherapeute volgde, maar deed er weinig mee omdat de behandeling zich toen vooral richtte op het onder controle krijgen van de darmproblemen. Ik bladerde het boek toen wel door maar het daalde niet in.

Nu pakte ik het toch maar weer uit de kast. Het boek is gebaseerd op ideeën uit de Chinese voedingsleer/geneeskunde én de ayurveda. Het gaat in op de leverenergie die we allemaal hebben. De lever is enorm belangrijk voor hoe we ons voelen, alle stoffen uit de voeding worden hier immers verwerkt en indien nodig schoongemaakt, van gif ontdaan.

Om de lever goed te laten werken, hebben we ook een verteringsenergie en een reserve-energie. Ook deze systemen kunnen uitgeput raken, wat dan ook weer zijn weerslag heeft op de lever. Elk leeg energiesysteem gaat gepaard met specifieke klachten.

Het boek is heel praktisch, via vragenlijsten kun je meten hoe het met je is (hoe je verschillende systemen er aan toe zijn) en vervolgens kun je aan de hand van de scores zien wat je moet gaan aanpakken. Hoe je dat doet wordt uitgebreid beschreven en ondersteund met recepten. Er wordt uitgebreid ingegaan op welke klachten waar bij horen en dat was een feest der herkenning. Bijvoorbeeld als de verteringsenergie niet goed werkt, dan houd je vocht vast en val je maar niet af ondanks gezond eten. Je kunt de verteringsenergie weer activeren door je eetpatroon aan te passen. Bijvoorbeeld door je eten vooral te stomen in plaats van te bakken of door bepaalde verwarmende kruiden toe te voegen (waar lijsten van zijn opgenomen).

Ik geloof dat ik hier nu wel aan toe ben. Ik denk ook dat ik hiermee de behandeling van de acupuncturist kan versterken, Wat ik dan precies ga doen, lezen jullie een volgende keer. Pluspunt vind ik dat ik hier niets voor hoef aan te schaffen maar dat ik alles in mijn voorraadkast kan vinden. Door het een meer te gaan gebruiken en het ander vaker te laten staan (koffie) kan ik aan de slag.

Eerst maar weer eens - voor de 1000ste keer afkicken van de koffie. Het is nu dag 4 zonder koffie, geen hoofdpijn meer maar ik wil wel ruzie maken, de hele dag, met iedereen. Maar dat ligt natuurlijk niet aan mij ;-).

5 maart 2015

Roerbak met bakbanaan


Gisteren schreef ik over de bakbanaan en wat je er allemaal mee kunt doen. Je kunt er heel veel mee maken maar gewoon in plakjes snijden en bakken is ook heel lekker! Zie bijgaande recept voor een snelle lunch. Pak de groenten die je in de koelkast vindt. Bij mij waren dat:

  • 2 winterwortelen
  • een handje sperziebonen
  • een stronk witlof in depressieve toestand
  • een kopje tuinerwten
Verder heb je nodig:
  • 1 ui gesneden
  • beetje kokosolie
  • een kopje kokosmelk
  • 1 thl kerriepoeder
  • wat rasp van een citroen
  • peper en zout
  • wat geraspte knoflook (liet ik achterwege want ik moest na de lunch naar de acupuncturist, ik ga er niet van uit dat hij met me wil zoenen, maar toch...)
  • wat geraspte kokos om erover heen te strooien
  • en ook: 1 zwarte bakbanaan, geschild en in plakjes gesneden
plus: 2 koekenpannen

Snijd alle groenten in stukjes.Verwarm de olie in een koekenpan en verhit de kerrie. Bak de ui en de geraspte knoflook kort en voeg dan de wortel en de sperziebonen toe. Bak even om en om, en dan de kokosmelk in de pan met de geraspte citroen. Deksel erop en pruttelen maar tot de groenten gaar zijn.
 Voeg dan de tuinerwtjes toe (die waren bij mij al gaar) en de witlof. Laat nog even pruttelen.
 
Verwarm ondertussen wat kokosolie in een andere pan en bak de bakbanaan kort. Gewoon omdraaien met een vork, alsof je poffertjes bakt, tot ze mooi goudgeel zijn.

Maak de groenten af op smaak met peper en zout en doe op een bord. Bestrooi met geraspte kokos en leg de bakbanaan erbij. Lekker! Wat sambal erbij en met wellicht wat verse koriander wekt het geheel nóg meer levensvreugde op!

4 maart 2015

Bakbanaan!


Sinds ik paleo eet, werk ik grote hoeveelheden groenten naar binnen. Ik dacht altijd al dat ik veel groenten at, maar het kan dus echt nog veel meer! Heerlijk! Groenten verteren natuurlijk wel snel en het is zaak voldoende te eten en te zorgen voor voldoende vulling. En de vulling werd voorheen natuurlijk vooral geleverd door pasta, rijst of aardappelen. Daarom kun je ook denken aan het toevoegen van extra eiwitten aan je maaltijd, die verzadigen goed. Bijvoorbeeld een gekookt eitje, wat vlees, vis of kip, een avocado of wat noten bij je groenten.

Maar denk ook eens aan bakbanaan! Een zetmeelrijkproduct dat goed vult en te combineren is met heel veel. Het is een goede manier om aan je koolhydraten te komen. En het is goedkoop. Daarom schreef ik laatst in mijn stukje over hoe je paleo eten betaalbaar houdt, dat het een goed idee is om de bakbanaan te omarmen in je leven.

Wat kun je ermee doen?

  • Maak er bananenballen van, lekker met een dip of met satésaus
  • Bak er pannenkoeken mee, lekker met fruit!
  • Ga stapelen met groenten en bakbanaan tot je een lasagna hebt
  • Je kunt er chips van maken
  • Of een heerlijke soufflé met spinazie
  • Je kunt het ook gewoon bakken! Dan pel de je banaan en snijd je hem in plakjes. Wat olie in een pan en heel even bakken, beide zijden tot ze de plakjes mooi goudgeel zijn. Lekker, voor bij de groenten.
Hoe zwarter de bakbanaan, hoe zoeter het eindresultaat. maar je kunt ook een groene bakbanaan gebruiken, die schijnt zelf heel goed voor de darmflora te zijn (klik). Is je bakbanaan niet zwart, dan kun je hem ook gebruiken maar je moet dan hem iets langer bakken. Na het pellen moet je de banaan even afspoelen onder de kraan. Ook nu geldt: hoe zwarter de bakbanaan is, hoe makkelijker je deze kunt pellen. Wat je nooit moet doen is een bakbanaan rauw eten. Niet doen, kan niet, gegarandeerd buikpijn!


Bakbananen zijn te koop op de markt, bij de toko of de Turkse winkel maar soms ook gewoon verkrijgbaar in de supermarkt.

3 maart 2015

De gevolgen van Franse kaasjes eten: 9 maanden zwanger...

deze foto gewoon heel groot want ik word vrolijk van afbeeldingen van druipende chocola...

Inmiddels weet ik héél goed wat ik wel en niet kan eten. Maar soms hè, dan doe ik net alsof ik dat niet weet. En dan ga ik ervoor. Ik eet dan weliswaar geen gluten - dat gaat gewoon echt niet goed en daar heb ik dan weken last van - maar de rest, ach, waarom niet.

Afgelopen weekend vierden we de verjaardag van ons kind. Ik bakte zelf wat glutenvrije en suikervrije taarten, er werden vlaaien gekocht (want niet iedereen blieft suikervrij) en ik bakte ook wat lekkers mét suiker en één en ander werd royaal begoten met chocola. Een sfeerimpressie:


pardon, die ligt op zijn zij, de foto dan, niet de chocola, die zit in de pan, bijna dan 

beetje kokosmelk erbij...




Voor je het niet ziet: de versiering is een klavertje 4 van geraspte kokos

En toen, nou toen steeg de suiker naar mijn kop. Ik at bij het avondeten Franse kaasjes. Ik had van alles op tafel gezet, van Marokkaanse gehaktballetjes met tomatensaus, gegrilde groenten, olijven, gemsla gevuld met kip-mangosalade, brood voor wie dat eet (o, iedereen behalve ik), kruidenboter door kind gemaakt en ook wat Franse kaasjes voor de liefhebbers.

Ik ben wel een liefhebber maar moet niet aan de Franse kaasjes. Dat deed ik toch. Niet alleen op de verjaardag maar ook de dag erna. En nu heb ik dan een buik alsof ik 9 maanden zwanger ben en pijn dat het doet, echt een stekende pijn. Moet ik gewoon echt niet meer doen! Dom, dom, dom!

Af en toe zondigen is leuk en prima. Daarom eet ik soms wel iets met suiker (als in chocola). Of bak ik soms met roomboter in plaats van met kokosolie. Maar sommige producten verdraag ik gewoon echt niet. Geen gluten, geen melk of yoghurt en geen zachte kazen....dus.....nu op zoek naar broek waar mijn buik nog wel in past....