Gezond eten!

Gezond eten, wat is dat? Voor mij is dat eten zoals onze voorouders dit deden: groente, fruit, bessen, noten, zaden met daarbij wat vlees of vis. Eet ik dan nooit meer iets anders? Nee hoor, ook ik stop op zijn tijd een stuk chocola in mijn mond. Iets té serieus nemen is nooit goed. Eten moet niet alleen je lichaam voeden, maar het moet ook fijn zijn, een ontspannen moment zijn. Eten is voor mij ook genieten, gezelligheid, delen en uitproberen.

Zelf blijk ik het enorm goed te doen op een Paleo eetwijze, maar het is niet gezegd dat iedereen dan maar zo moet eten. Ben je wel geïnteresseerd in wat het inhoudt, lees dan nog even door.

De laatste jaren kwam ik in aanraking met veel interessante boeken. Bijvoorbeeld het heel toegankelijk geschreven 'Eet jezelf mooi, slank en gelukkig' van Amber Albarda, tot De Voedselzandloper van Kris Verburgh, Broodbuik van William Davis, Oersterk van Richard de Leth en Het Oerdieet van Remko Kuipers. Maar ook iemand als Michael Pollan die zegt dat je niet moeten eten wat je grootmoeder niet als voedsel zou herkennen, heeft me beïnvloed.

Deze mensen hebben eigenlijk allemaal min of meer dezelfde boodschap: eet zoveel mogelijk onbewerkt en vers voedsel. Natuurlijk leggen ze allemaal net even andere accenten en de één gaat wat verder in het toepassen van dat principe dan de ander, maar toch.

Voor mijzelf was het inmiddels wel duidelijk dat de traditionele (overheerlijke en vaak zelf gebakken) boterham met kaas voor mij geen gezonde voeding is. Sterker nog, het zorgde ervoor dat ik me zo beroerd bleef voelen. Ik had namelijk klachten, net als veel andere ME-patiënten had ik last van veel voedselovergevoeligheden. Die veroorzaakten weliswaar niet mijn aandoening, maar zorgden er wel voor dat mijn lichaam nooit tijd kreeg om te herstellen.

Toen ik op zoek ging naar vervanging van het broodje kaas bij het ontbijt stapte ik over op yoghurt met havermout en van daaruit ging de reis via havermout met rijst- of amandelmelk naar havermout met gepureerd fruit om te eindigen bij groente- en fruitsmoothies zonder havermout maar met bijvoorbeeld avocado of kokosmelk.

Het uiteindelijk volledig schrappen van gluten uit mijn dagelijkse eetpatroon zorgde voor een grote verbetering van hoe ik me voel. Geen diagnose coeliakie, maar wel altijd op de WC zitten was heel frustrerend! Sinds ik stopte met gluten heb ik zo goed als geen darmklachten meer en beduidend meer energie. Omdat ik toch al suikervrij en glutenvrij at, was de overgang naar een Paleo-eetpatroon voor mij heel klein.

Wat is dat dan? Dat is eten zoals eten was voordat de landbouw en veeteelt zijn intrede deed. En voordat de fastfood zijn opmars deed. Eten zoals de jagers-verzamelaars dat dus deden, onze voorouders uit het Stenen Tijdperk. Remko Kuipers legt in zijn boek Het Oerdieet uit dat onze genen - ondanks alle veranderingen in onze leefwijze en wereld - nog steeds zijn afgestemd op dit verzamelaarsdieet. Hij bekijkt dit dieet vanuit de evolutionaire geneeskunde. Sinds de steentijd zijn er zo veel veranderingen geweest, dat onze genen die niet meer bij heb kunnen houden. Kuipers noemt dit de mismatch tussen onze genen en onze huidige omgeving. Dit zou de oorzaak zijn van onze Westere welvaartsziekten.

'Ja duh' zei mijn huisarts meteen toen ik het met hem hierover had 'maar mensen werden niet oud in de oertijd.' Klopt helemaal! De gemiddelde leeftijd dat iemand 'kassie wijlen' ging, lag een stuk lager dan nu. Ze gingen alleen wel gezond dood. Ziekten als kanker of diabetes waren onbekend voor zover we weten. Mensen ging dood na een bevalling, een infectie of werden aangevallen en opgegeten door dieren. 

Ik ben geen wetenschapper en vind het daarom vaak moeilijk te beoordelen of wat iemand schrijft of zegt, klopt. Vaak wordt er met onderzoek gewapperd, gerefereerd aan studies die beweringen staven en dat ziet er dan goed uit. Of het klopt kan ik als leek met de kennis die ik nu bezit, helemaal niet beoordelen.

Wat mij persoonlijk eigenlijk meer zegt, is de ervaring van anderen. Ik ging dus op zoek naar mensen die Paleo eten. Eigenlijk kwam ik alleen maar jubelverhalen tegen van Paleo-ers. De verhalen gaan over meer energie, minder hoofdpijn, betere huid en doorbloeding tot geen last meer hebben van winterdepressie. Wel heeft ook iedereen het over de nadelen: het is soms niet eenvoudig om zó anders te eten dan de mensen in je omgeving.

Zelf eet ik nu sinds mei Paleo. Als ME-patiënt is mijn uitgangspunt misschien anders. Op veel blogs over Paleo lees ik dat mensen er van opknappen. Vaak zijn dat mensen die in mijn ogen al een onvoorstelbaar energiek leven hebben met een baan, hobby's en sociale contacten. Opknappen is een woord dat heel relatief is. Als ik zoveel opknap dat ik weer dagelijks naar buiten kan en soms iemand kan zien, is de impact voor mij enorm terwijl een ander mijn leven misschien nog heel beperkt vindt. 

Beter worden is voor mij een proces van voortdurend zoeken en uitproberen. Elk beetje méér energie betekent voor mij het verschil tussen binnen zitten en naar buiten kunnen gaan. Ik ben door mijn eigen ervaring met Paleo tot nu toe ervan overtuigd dat ik op de goede weg zit.

Wel vraag ik me af wat nu de vooruitgang veroorzaakt. Natuurlijk eet ik niet meer producten die we vanuit de Paleofilosofie gezien beter kunnen laten staan, zoals brood/pasta/rijst, maar ik eet ook heel veel wel in véél grotere hoeveelheden. Ik eet zó veel meer groenten, dat is echt een enorm verschil. Ook eet ik meer kokosolie en meer verzadigende voeding als avocado's, noten, kokosmelk.

Eten is voor mij zo lang als ik me kan herinneren een onvoorstelbare bron van vreugde geweest. Ik lees erover, schrijf erover, ik praat erover,  ik stop het niet alleen héél graag in mijn mond maar maak het ook graag klaar. Er zijn mensen die minder eten of geen trek hebben als ze zich niet lekker voelen. Ik niet! Ook liggend op de bank had ik de eetlust van een paard. Sinds ik geen suiker en geen gluten meer eet heeft het begrip honger een heel andere lading gekregen. De trek wordt anders, geen gierende hongeraanvallen meer. Ik eet gewoon twee tot drie keer per dag en dat is voldoende. Tussendoortjes of lekkernijen zijn uitzonderingen geworden. Dat geeft veel rust.

Ik heb geleerd dat wat je in je mond stopt, enorm uitmaakt voor hoe je je voelt. Maar dat snoepen op zijn tijd toch ook echt fijn is, omdat je bijvoorbeeld iets te vieren hebt en daar via eten uiting aan geeft. Daar lekkere gerechten voor bedenken, die ook niet paleo-ers (mijn gezin bijvoorbeeld) voldoende bevredigen en mij voeden in plaats van leegroven, is echt mijn leukste uitdaging geworden. Zo blijft eten voor mij het begin en eindpunt van alles. En hoewel ik heus wel weet dat jagers-verzamelaars geen kokosmeelmuffins aten, eet ik ze af en toe wel, gewoon omdat het lekker is en omdat een glutenvrije lactosevrije zuivelvrije en suikervrije lekkernij beter is voor mij is dan reguliere muffins. Wat jou goed bekomt moet je natuurlijk zelf besluiten maar ik hoop wel dat ik je kan inspireren om ook een lekker potje te koken!

ps:

• de komende tijd zal ik oude vertrouwde recepten die op mijn vorige eetblog stonden, gaan ombouwen en hier plaatsen.
• heb je een link naar mijn oude kookblog op je site? Dan waardeer ik het zeer als je dat aanpast!